ETYMOLOGIIA NAZWISKA MARJAŃSKI

Współcześnie możemy spotkać się z różna pisownią tego nazwiska . W przeszłości jednak spotykamy zapisy: Maryański, Maryjański, Marjański oraz Mariański.  W wyniku zmian historii narodu polskiego różne zapisy tego nazwiska mogą odnosić się do tej samej rodziny.

Nazwisko Marjański może być pochodzenia odosobowego jak i odmiejscowego.

Maria jest imieniem biblijnym i zarezerwowane było dawniej dla Matki Boskiej.

"Maryja" to staropolska forma imienia Maria. Przetrwała ona w naszej tradycji liturgicznej i ludowej i odnosi się wyłącznie do Matki Bożej.

Bogurodzica z 1408 r

Bogurodzica, dziewica, Bogiem sławiena Maryja!

U Twego syna, Gospodzina, matko zwolena Maryja,

Zyszczy nam, spu[ś]ci nam.

Kirielejson.

Całe średniowiecze to epoka rozkwitu miłości do Maryi i ohydnych rzezi w jej imieniu. Myśl o „zwycięstwie Maryi" pojawiała się „we wszelkich dziedzinach życia [...]. Nawet w walkach świeckich imię Maryi rozbrzmiewało w bojowych okrzykach chrześcijan"

Przy pasowaniu na rycerza otrzymywało się poświęcony miecz, wręczany ze słowami: „Na chwałę Boga i Maryi przyjmij ten miecz i żadnego innego".

„Maryjo, dopomóż" - wołano często przed bitwą.

O clemens, o pia, o dulcis virgo Maria - „O dobra, łagodna, słodka Panno Maryjo!" - śpiewali krzyżowcy przed wyruszeniem do „Ziemi Świętej". Na Wschodzie rycerze Zakonu Niemieckiego, którzy dopuszczali się licznych mordów i gwałtów „służyli tylko swej niebiańskiej Pani - Maryi".

Za zwycięstwo „Matki Bożej". została uznana trwająca przez całe średniowiecze, od roku 711 do 1492, wojna z islamem w Hiszpanii.

Imię Maryi rozbrzmiewało podczas bitwy stoczonej w 1212 roku w dniu Święta Szkaplerza Najświętszej Panienki pod Navas de Tolosa, gdzie król Kastylii Alfons i jego żołdacy pod maryjnymi sztandarami wymordowali prawdopodobnie ponad sto tysięcy Maurów i nagrabili mnóstwo złota oraz kamieni szlachetnych.

W1248 roku, król Ferdynand Święty z wizerunkiem Maryi na piersi i jej imieniem na ustach pokonał Maurów w bitwie pod Sewillą. A wygnał ich w końcu z Hiszpanii Ferdynand Katolicki, fanatyczny czciciel Maryi.

Maryja była patronką odsieczy wiedeńskiej Jana III Sobieskiego w 1683 r.

Marianie, Marianki, Mariańska... to nazwy związane z Maryją. Marianki – miejsce obfitujące w ślady działalności Marianów. O ich działalności świadczą liczne miejsca o podobnej nazwie tj.:

• Marianki w Górze Kalwarii gdzie  został zbudowany w 1674 r. Wieczernik (niewielki kościół Wieczerzy Pańskiej) – aktualnie sanktuarium o. Stanisława Papczyńskiego .
• Ulica Marjańska
• Marianki - wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. lipnowskim, w gminie Tłuchowo
• Marianki - wieś w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. rypińskim, w gminie Rypin
• Marianki - osada w woj. kujawsko-pomorskim, w pow. świeckim, w gminie Świecie
• Marianki - wieś w woj. lubuskim, w pow. sulęcińskim, w gminie Krzeszyce
• Marianki - wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Kutno
• Marianki - wieś w woj. mazowieckim, w pow. białobrzeskim, w gminie Stromiec
• Marianki - wieś w woj. mazowieckim, w pow. lipskim, w gminie Ciepielów
• Marianki - dzielnica miasta Dąbrowa Górnicza, położona miedzy Czarną Przemszą a zbiornikiem wodnym Pogoria IV.
• Marianki przysiółek w woj.lubuskim, powiat nowosolski, gmina Kolsko
• Puszcza Mariańska
• Maryanpol
• Marianówka, Marianpole, Maria, Mariańska Dolina, Marjanek, Marianice, Marianin, Marjanka, Marjanów, Marjanowo, Marjanówka

Imienia Maryja (Maria) w Polsce aż do XIX w. raczej nie nadawano dzieciom. Zamiast tego dziewczynki nazywano imieniem Marianna lub Maryna.

Marianna (dawniej Maryanna, Marjanna)– jest to żeński odpowiednik imienia Marian. Imię Marianna (Maryanna) jest w Polsce znane od średniowiecza i aż do XIX wieku było jednym z najczęściej nadawanych imion – zamiast imienia Maria, które było uznawane za święte.

Marian (dawniej Maryan, Marjan) - Pochodzenia hebrajskiego, męska forma imienia  Maria. Również od nazwy rzymskiego rodu Mariuszów. Imię to w Polsce nadawane jest od XVI wieku. Wcześniej występowało w formie Marzyjan. Obce formy: Marianus (łac.), Marian (ang.), Marian, Marianus (niem.), Marien (fr.), Mariano (hiszp., wł.), Marjan (ros.), Marian, Márian (czes., słowac.), Marijan, Marjan (połud.-słow.).

Różne formy zapisu nazwiska Marjański mogą wynikać z wcześniejszych zapisów fonetycznych. W przypadku osoby niepiśmiennej nie można było skorygować błędów  gdyż brzmienie nazwiska pozostawało bez zmian a zatem współczesne zapisy są związane z zapisem urzędnika.

Na zapis nazwiska mogły mieć również reformy ortografii dokonywane na przełomie XIX i XX wieku i po odzyskaniu niepodległości.

W roku 1906na Zjeździe historyczno-literackim im.Mikołaja Reja sekcja ortograficzna zjazdu uchwaliła m.in.:

1) ja zamiast wcześniejszych ia , ya, ale tylko w końcowych zgłoskach, dopuszczając w innych pozycjach pięć różnych sposobów pisania

2) gie nie ge

3) -ym, -im oraz -ymi, -imi obok -emi

"Główne zasady pisowni" zostały przyjęte w czerwcu 1918 r. i były następujące:

1) w wyrazach obcych pisze się j po spółgłosce w zgłoskach niepoczątkowych

2) zachowuje się rozróżnienie końcówek -ym,-em,-ymi,-emi wedle końcówki odnośnego mianownika

W 1936 roku dokonano reformy a jej najważniejszymi postanowieniami dotyczącącymi nowej pisowni  były:

 1) wyrazy typu Maria pisze się przez i, z wyjątkiem po s, z, c

2) pisze się tylko -ym, -ymi